MARC CLOET

‘Theologisch Traktaat’ is de laatste gedichtenbundel van de Pools-Amerikaans schrijver Czesław Miłosz (1911 – 2004), dichter en winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur in 1980. Verschenen in 2001, enkele jaren voor zijn dood, telt de bundel 23 gedichten, 23 weerspiegelingen over leven en dood. ‘Ik ben geen bezitter van de waarheid en ik wil het ook niet zijn, maar dwalen langs de ketterij past mij uitstekend’. C.M.

Marc Cloet heeft er 12 gedichten uitgekozen, de titel overgenomen, en er een diepdruk-tekening bij gemaakt en samen in een portfolio uitgebracht. Het zijn donkere dramatische tekeningen van Poolse landschappen geworden.

Miłosz werd geboren in Litouwen, dat toen deel uitmaakte van Rusland en waar Polen, Litouwers en Joden naast elkaar woonden. Hij studeerde rechten aan de universiteit van Vilnius. Later trok hij naar Warschau. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zat hij in het verzet, waarvoor hij later de Yad Vashem-medaille ontving. Hij weigerde echter deel te nemen aan de Opstand van Warschau. Tussen 1945 en 1951 werkte hij als diplomaat voor de Volksrepubliek Polen. In 1951 brak hij met de Poolse communistische regering en vroeg politiek asiel aan in Frankrijk. Hij bleef in de Verenigde Staten wonen en verkreeg het Amerikaanse staatsburgerschap. Van 1961 tot 1978 was hij hoogleraar Slavische taal- en letterkunde aan de Californische Berkeley-universiteit. De laatste jaren van zijn leven woonde hij weer in het vrije Polen, in Kraków. Toen Czeslaw Milosz zijn laatste bundel schreef - oud al, negentig jaar, en met nog slechts drie jaar te gaan - maakte hij de balans op van een lang leven van dichten en denken, en allicht dat hij daar zijn veelzijdige en rijke lectuur in meewoog. Hij was een kind van Europa, dichtte hij al eerder, een erfgenaam en een erflater, iemand die doorgeeft wat hij heeft aangetroffen, opgenomen en verwerkt.